“İhtiyaç icadın anasıdır.” sözünün kökeni, Antik Yunan filozofu Platon’a kadar dayanmaktadır. Platon, Devlet (Republic) adlı eserinde, toplumların ihtiyaçları doğrultusunda geliştiğini ve yeniliklerin bu ihtiyaçlardan doğduğunu ifade etmiştir.
Ancak, bu sözün günümüzde yaygın kullanılan versiyonu olan “Necessity is the mother of invention” ifadesi, İngiliz düşünür Roger Ascham tarafından 1545 yılında Toxophilus adlı eserinde kullanılmıştır.
Yeni bir marka yaratmak, bir girişim başlatmak ya da bir sektörde fark yaratmak istiyorsanız, yapmanız gereken ilk şey bir sorunu ya da ihtiyacı keşfetmek. Çünkü pazarda gerçekten karşılanmamış bir ihtiyaç varsa ve siz bu ihtiyacı en doğru şekilde çözebiliyorsanız, işiniz büyür, markanız güçlenir ve sektörün kurallarını değiştirme şansınız olur.
Bugün dünya çapında devleşen markaların hepsi bir ihtiyacın farkına vararak doğdu. İnsanların günlük hayatta yaşadığı sıkıntılara çözüm üretmek, girişimcilerin en büyük gücü oldu. Peki, bu bakış açısını nasıl hayata geçirebiliriz? Hadi, birkaç harika örnekle konuyu pekiştirelim.
Yine çok sevdiğim bir sözü söylemeden geçemeyeceğim marka ve pazarlama dünyasında o kadar çok şeyle örtüşüyorki çok söyledim bilirsiniz.
Gölgeye girenin gölgesi olmaz. Adam olan çıkar güneşe, kendi gölgesini yaratır. | Neşet Ertaş.”
İçindekiler
Türkiye’den Bir Örnek: Armut.com
Türkiye’den vereceğim daha niş bir örnek Armut.com. Başak Taşpınar Değim, evine usta çağırmak istediğinde doğru kişiyi bulmanın ne kadar zor olduğunu fark etti. Tavsiye üzerine bulduğu ustalar ya güvenilir çıkmıyor ya da istenen kalitede iş yapmıyordu. Başak, birçok insanın da aynı sorunu yaşadığını fark ederek, hizmet verenlerle hizmet arayanları güvenli ve şeffaf şekilde bir araya getiren Armut.com’u kurdu. Bugün Armut, Türkiye’de ev hizmetleri sektöründe güvenilirliği ve kolaylığıyla öne çıkan güçlü bir marka.
Ders: Günlük hayatın içindeki spesifik ve niş problemler, güçlü ve sürdürülebilir iş modellerine dönüşebilir
Diğer Bir Bir Örnek: Netflix
Global ölçekte baktığımda ise Netflix’in hikayesi benim için her zaman dikkat çekici oldu. Netflix’in kurucusu Reed Hastings, kiraladığı filmin DVD’sini geç iade ettiği için yüksek bir ceza ödemek zorunda kalmıştı. Bu küçük sorun, insanların DVD kiralama mağazalarından film kiralayıp geri götürme derdiyle uğraşmak istemediği gerçeğini ortaya çıkardı. Netflix, başlangıçta DVD’leri posta yoluyla gönderme yöntemiyle başladı ve daha sonra dijital yayın platformuna dönüşerek tüm dünyada televizyon izleme alışkanlıklarını kökten değiştirdi. Bugün Netflix, global eğlence sektörünün lider markalarından biri.
Ders: Küçük bir kişisel deneyim bile, büyük bir ihtiyacın farkına vararak sektörde devrim yaratmanızı sağlayabilir.
Peki, Yeni Bir Marka Oluşturmak İsteyenler Ne Yapmalı?
Bir marka oluşturmak isteyenlerin sorması gereken ilk ve en önemli soru şudur:
“Hangi ihtiyacı çözüyorum?”
Birçok girişim, pazarda ihtiyaç olmayan bir ürün ya da hizmet sunduğu için başarısız oluyor. Oysa başarıya ulaşan markalar, insanların gerçekten neye ihtiyaç duyduğunu keşfeden ve buna yönelik çözümler geliştirenlerdir.
Eğer sen de yeni bir marka oluşturmayı düşünüyorsan, şu dört adımı unutmamalısın:
Önce sorunu keşfet! İnsanlar hangi konuda zorluk çekiyor? Hangi ihtiyaçları tam olarak karşılanmıyor?
Rakipleri analiz et! Piyasada kimler var, nasıl çözümler sunuyorlar ve eksikleri neler?
Sonra çözümü geliştir! Bu soruna nasıl farklı ve yenilikçi bir yaklaşım getirebilirsin?
Son olarak markanı inşa et! Çözümünü en iyi şekilde sunan, güvenilir ve güçlü bir marka haline getir.
Bir marka sadece bir logo veya ürün değildir. Bir marka, tüketicilerin zihninde bir çözümle, bir vaatle ve bir deneyimleyer eder. Eğer bir ihtiyaca net bir çözüm sunabiliyorsanız, markanız sadece bir girişim olarak kalmaz, kalıcı bir etki bırakır.
Peki, Sorunları ve İhtiyaçları Nasıl Keşfedebilirsiniz?
Sorunları ve ihtiyaçları keşfetmek için belirli bir araştırma sürecini takip etmek gerekir. İşte izlenebilecek bazı adımlar:
Pazar Araştırması Yapın: Mevcut ürün ve hizmetler arasında eksikler neler? Rakipler hangi noktada yetersiz kalıyor? Müşteri yorumları ve şikayetleri ne söylüyor?
Müşterilerle Konuşun: Potansiyel müşterilerinizle birebir görüşmeler yaparak onların hangi sıkıntıları yaşadığını dinleyin. Forumlar, sosyal medya grupları ve inceleme siteleri de önemli içgörüler sunar.
Trendleri Takip Edin: Yeni teknolojiler, tüketici alışkanlıkları ve global gelişmeler hangi alanlarda yeniliğe ihtiyaç olduğunu gösterir. Google Trends, sektör raporları ve pazarlama analizleri bu noktada yardımcı olabilir.
Saha Çalışması Yapın: İnsanların gerçekten neye ihtiyacı olduğunu anlamanın en iyi yollarından biri, birebir gözlem yapmaktır. Günlük yaşamda hangi süreçlerin zahmetli olduğunu keşfetmek için belirli hedef kitlelerle vakit geçirmek büyük fark yaratır.
Anket ve Testler Uygulayın: Hedef kitlenize sorular sorarak onların beklenti ve ihtiyaçlarını daha iyi anlamak mümkündür. Anketler, prototip testleri ve erken aşama kullanıcı geri bildirimleri, doğru bir çözüme yönlenmenizi sağlar.
Bir marka sadece bir logo veya ürün değildir. Bir marka, tüketicilerin zihninde bir çözümle, bir vaatle ve bir deneyimle yer eder. Eğer bir ihtiyaca net bir çözüm sunabiliyorsanız, markanız sadece bir girişim olarak kalmaz, kalıcı bir etki bırakır.
Benim İşim Tam da Bu!
Bugüne kadar birçok markaya, girişimciye ve yeni iş fikrine strateji geliştirme, marka inşası ve pazarlama süreçleri konusunda destek verdim. Bir marka oluştururken en büyük hatalardan biri sadece bir fikirle yola çıkmak ve ihtiyacı göz ardı etmektir. İşte bu yüzden önce ihtiyacı analiz etmek, pazardaki boşlukları doğru görmek ve buna uygun çözümler üretmek gerekir.
Benim sürekli vurguladığım bir şey var:
Eğer bunu doğru yaparsan, markan sadece bir girişim olarak kalmaz, bir ekol haline gelir. Unutma, büyük markalar ihtiyaçları çözenler tarafından yaratılır.
İhtiyaç varsa, inovasyon doğar. İnovasyon varsa, marka büyür!
