Markanın türlerine geçmeden önce markanın işlevi nedir bir bakalım sonra türlerini keşfedelim.
Markanın işlevleri, marka korumasının amacını anlama amacına da hizmet etmeleri bağlamında önemlidir.
Avrupa Birliği Adalet Divanı birçok kararında, kararlarının meşruluğunu ve gerekçelerini markanın kaynak gösterme işlevine veya diğer işlevlerine dayandırmaktadır.
Markanın Ayırt Edicilik İşlevi
Markanın ayırt edicilik işlevi aracılığıyla, tüketicilere aynı markayı taşıyan tüm mal ve hizmetlerin eşit kalite seviyesinde olduğunu bilme, bu yolla markayla ürün arasında ilişki kurma fırsatı sunulmaktadır.
Markanın Ticari Kaynak Gösterme İşlevi
Bu işlev geçmişte markalara yüklenen tek işlevdi. Ekonomik pazarın günümüzdeki gibi gelişmemiş ve karmaşıklaşmamış olduğu dönemlerde tüketiciler markaya baktıkları anda alacakları malın veya hizmetin kime ait olduğunu anlayabiliyorlardı.
Markanın kaynak gösterme işlevi, kişilere malı ya da hizmeti piyasaya süren işletmeyi anlama imkanı sunar. Günümüzde farklılaşan ekonomik ilişkiler, piyasaların çeşitlileşmesi gibi olgular, lisans işlemleri markanın kaynak gösterme işlevini bir ölçüde yitirmesine yol açmıştır.
Markanın Garanti İşlevi
Tüketicilere aynı markayı taşıyan tüm mal ve hizmetlerin eşit kalite seviyesinde olduğunu bilme, bu yolla markayla ürün arasında ilişki kurma fırsatı markanın garanti işlevi aracılığıyla sunulmaktadır.
Markanın Reklam İşlevi
Markanın toplum içinde tanınma düzeyinin artması tüketici kitlesini otomatik olarak artırır. Marka seçimi isabetli yapılmışsa, markanın kendisi başka hiçbir unsura gerek kalmaksızın piyasayı etkileyip reklam etkisi yaratabilir.
Markanın reklam işlevinden kasıt, isabetli marka seçimi veya markanın tanınma düzeyinin artması yollarıyla, o markayı taşıyan ürünlerin piyasadaki etkinliğinin artırılmasıdır.
Bu konuyu maddelendirmeden önce biraz kavramlardan bahsetmek istiyorum. Türkçe’de kullanılan tabir marka olsa da İngilizce’de marka tabirinin karşılığı olan iki kelime arasında nitelik farkı vardır.
Brand ve Trademark Nedir?
Brand
Bir işletme tarafından ürün veya hizmetleri için seçilen ayırt edici işarettir.
Trademark
Bir işletme tarafından ürün veya hizmetleri için seçilen ve aynı zamanda hukuki olarak koruması mevcut olan veya başvurusu yapılan ayırt edici işarettir.
Brand ve Trademark Farkı Nedir?
BRAND daha çok bir pazarlama kavramıdır ve her Trademark, Brand üst kümesinin içerisindedir.
Buna karşılık Trademark hukuki bir kavramdır ve her Trademark bir Brand değildir.
Trademark, Brand’in hukuki olarak korunan kısmıdır.
®, TM, SM Sembolleri ve Anlamları Nelerdir?
®, TM ve SM sembollerinin, Türkiye’de hukuken bir karşılığı olmasa da kullanımına rastlanmaktadır. Bu semboller, A.B.D. başta bazı ülkelerde statüsel farklılığı işaret etmektedir.
® Sembolü
Registered trademark yani tescilli markanın sembolüdür ve kullanıldığı markanın ulusal düzeyde tescilli olduğunu belirtmektedir.
TM Sembolü
trademark yani ticaret markası anlamına gelmektedir ve işaretin mallar için tescilsiz biçimde marka olarak kullanıldığını göstermektedir.
SM Sembolü
Service mark yani hizmet markası anlamına gelmektedir ve işaretin hizmetler için tescilsiz biçimde marka olarak kullanıldığını ifade etmektedir.
® sembolü ancak ulusal düzeyde tescilli koruma varsa kullanılabilir.
TM ve SM sembolleri, ® sembolünden farklı olarak tescilli korumayı göstermemektedir.
Ayırt Edici Güçlerine Göre Marka Türleri
Marka Mimarisi açısından tek bir cümle kuracağım: “Merak ettiğim tüm soruların cevabını buldum” teşekkürler hocam.
Hep bunu merak etmiştim ne güzel açıklamışsınız hocam ellerinize sağlık.
Kıymetli yorumunuz için çok teşekkür ederim Tarık Bey. Takibe devam 🙂